ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗ ΧΕΙΜΑΡΡΑ

 Η ΄Ενωση Αποφοίτων του Ιεροδιδασκαλείου Βελλάς και ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αποφοίτων πραγματοποίησαν στις 17 Αυγούστου ημερήσια εκδρομή στη  Χειμάρρα της Βορείου Ηπείρου  στην Αλβανία .Στην εκδρομή συμμετείχαν 120 Βελλαϊτες και φίλοι Βελλαϊτών. ¨Ξεναγοί¨ οι Βελλαϊτες Αδαμάντιος Παπαχρήστου, Παύλος Οικονόμου, Σωκράτης Μπαλάφας και Χρήστος Τσάμης.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

 Αναχωρήσαμε από τα Γιάννινα και από την κεντρική πλατεία  στις 07.45 ώρα.

Πρώτος σταθμός οι  Βουλιαράτες  όπου οι Βελλαϊτες σε κλίμα έντονης συγκίνησης επισκέφτηκαν το ελληνικό νεκροταφείο και τίμησαν τους ΄Ελληνες  - θύματα του Ελληνοϊταλικού πολέμου. Για τους ήρωες του 40 μίλησαν οι Λευτέρης Γείτονας και Νικόλαος Διαμάντης. Φίλος Βελλαϊτών,ο Γιώργος Αγγέλης, απήγγηλε ποίημα αφιερωμένο στα παλικάρια που θυσιάστηκαν για την πατρίδα.Στεφάνι κατέθεσαν οι Πρόεδροι των δύο Συλλόγων Κλέανδρος Παπαδόπουλος και Νικόλαος Διαμάντης. ΄Επειτα έψαλλαν τον Εθνικό ΄Υμνο. Ομάδα ογανοπαικτών από το χωριό τραγούδησε ένα μοιρολόϊ και σκόρπισε ρίγη συγκινήσεως σε όλους μας.

                      Στάση για καφέ στο χωριό Δερβιτσάνη.

Η Χειμάρρα ή Χιμάρα είναι περιοχή και πόλη της Αλβανίας, με σημαντικό ελληνικό πληθυσμό. Βρίσκεται στους παράλιους πρόποδες των Ακροκεραύνειων (ή Κεραύνειων) Ορέων. Το όνομά της περιοχής (Χειμάρρα) οφείλεται σε ονομασία παλαιού κάστρου που υπήρχε στην ομώνυμη περιοχή και που περιελάμβανε κάποτε 40 περίπου χωριά. Σε πολλά σημεία αυτής της περιοχής σώζονται μνημεία ρωμαϊκής περιόδου.Η περιοχή κατοικούνταν στην Αρχαιότητα από τους Χάονες, αρχαίο ελληνικό φύλο της Ηπείρου. Η ομώνυμη πόλη είναι κτισμένη επί της αρχαίας πόλης "Χιμαίρας", (εξ ου και με το όνομα Χιμάρα). Εμφανίζεται στην ιστορία από τον 9ο π.Χ. αιώνα. Στην αρχαιότητα η περιοχή άνηκε στο Κοινό των Ηπειρωτών και αποτέλεσε τμήμα του αρχαίου ηπειρωτικού κράτους ως την ρωμαϊκή κατάκτηση.

Το αρχαίο κάστρο της Χειμάρρας

Τελευταίος σταθμός για καφέ και ολιγόωρη ξεκούραση οι ΄Αγιοι Σαράντα με το γραφικό λιμανάκι και τα πανύψηλα κτίρια.Η σημερινή ονομασία προέρχεται από τον βυζαντινό ναό των Αγίων Σαράντα, του οποίου τα ερείπια σώζονται στον λόφο πάνω από την πόλη. Ο ναός, πρωτοβυζαντινής εποχής, έχει δύο σειρές κολόνες στο εσωτερικό του και αψίδες σε όλο το μήκος των πλευρών του. Στον περίβολο του ναού λέγεται ότι υπήρχαν 40 εκκλησίες, μία για κάθε μάρτυρα της Σεβαστείας. 

Η σύγχρονη πόλη ιδρύθηκε την εποχή της τουρκοκρατίας. Στην διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων, ο ελληνικός στρατός κατέλαβε την πόλη στις 18 Φεβρουάριου του 1913.                         

 ΄Ηταν μια ξεχωριστή εμπειρία για όλους μας.Περπατήσαμε στα μέρη όπου ο Ελληνισμός κρατάει θερμοπύλες, ζήσαμε από κοντά μια άλλη Ελλάδα που αγωνίζεται να κρατήσει τη σημαία μας ψηλά. Βρεθήκαμε στα μέρη όπου οι γονείς μας έγραψαν σελίδες δόξας κατά τον ελληνοϊταλικό πόλεμο.Φύγαμε συγκινημένοι και νιώσαμε περήφανοι ως ΄Ελληνες.

ΑΛΒΑΝΙΑ: Αίνιγμα και πραγματικότητα

Σχόλιο για την περσινή εκδρομή στη γειτονική χώρα

Γράφει ο Χρήστος Τίκας

Όλοι μας λίγο ή πολύ έχουμε τα ταξίδια στην καρδιά μας. Μας αναζωογονούν και μας γεμίζουν γνώσεις για άγνωστους τόπους, νέους λαούς και νέες ιστορίες.

Εμείς οι Βελλαϊτες όμως σίγουρα είχαμε μια ταξιδιωτική πορεία στο μυαλό μας, για την Αλβανία. Χώρα κλειστή και απομονωμένη για πολλά χρόνια, χώρα μυστηριώδης. Οι συμμαθητές  από τη Βόρειο Ήπειρο στη σχολή μας, περιέγραφαν τις δυσκολίες των συμπατριωτών μας και τις προσπάθειές τους να δραπετεύσουν. Πόσοι και πόσοι δεν χάθηκαν στις ρεματιές και στα ποτάμια, στο δρόμο για την Ελλάδα.

Ο Σεραφείμ ξέραμε πως έδινε τιτάνιο αγώνα για τους Βορειοηπειρώτες, όπως και ο δάσκαλος  Γιάννης Παππάς.  Οι περιγραφές των συμμαθητών μας συγκλονιστικές , καρφώθηκαν στη μνήμη μας. Έτσι όλα αυτά έκαναν την Αλβανία ακόμα πιο μυστηριώδη. Εκείνο όμως που προκαλούσε το μυαλό μας πιο πολύ απ’ όλα ήταν η μπάρα της Αστυνομίας στο Καλπάκι. Πηγαίναμε εκεί κοντά και παρακολουθούσαμε τον έλεγχο των Αστυνομικών στους πολίτες, βάζοντας χίλια δυο στο μυαλό μας για το τι θα γίνεται «μέσα». Δεν έλεγαν Αλβανία, αλλά «μέσα», το οποίο εμείς οι έφηβοι το ερμηνεύαμε ως φυλακή. Τους Βελλαϊτες δε που τα χωριά τους ήταν πέρα από το Καλπάκι τους θεωρούσαμε ήρωες που ζούσαν τόσο κοντά στα σύνορα, νομίζω δικαίως.

 Πέρασαν τα χρόνια της Βελλάς, χωρίς ποτέ να μάθουμε τίποτε περισσότερο και φύγαμε με το ερωτηματικό: «Θα μπορέσουμε ποτέ να επισκεφθούμε τη γειτονική μας χώρα;»

Μόλις άνοιξαν τα σύνορα στα τέλη της δεκαετίας του ΄80,έτρεξα από τους πρώτους στην Αλβανική Πρεσβεία για βίζα, σε μια οργανωμένη εκδρομή δασκάλων. Επί τέλους, σκεφτόμουν, ένα απωθημένο από τη Βελλά θα ικανοποιηθεί, θα γνωρίσω την Αλβανία. Πράγματι οι άδειες επίσκεψης ήρθαν για όλους τους συναδέλφους μου, όχι όμως και σε μένα. Η διάκριση με ενόχλησε, το εισέπραξα ως δυσμενή μεταχείριση, ως μορφή κοινωνικού ελέγχου. Πήγα ο ίδιος να διορθώσω την παράλειψη και οι ευγενέστατοι Αλβανοί διπλωματικοί υπάλληλοι μου εξηγούν πως δεν έγινε κανένα λάθος με την περίπτωσή μου, αλλά κόπηκα διότι πνευματικός πατέρας και ψυχή των Βορειοηπειρωτών είναι ο Αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ Τίκας  τον οποίο  έχουμε στη μαύρη λίστα. Κόπηκα δηλαδή για το επίθετό μου και ό,τι αυτό συμβόλιζε για τους Αλβανούς.

Ίσως θα περίμενα να απογοητευθώ για τον αποκλεισμό μου, αλλά απλώς χαμογέλασα, μάλλον από ικανοποίηση και τράβηξα κατ’ ευθείαν στο  Αρχιεπισκοπικό Μέγαρο να συναντήσω το Σεραφείμ. Του μετέφερα όλο το περιστατικό. Ήταν καθιστός και πετάχτηκε πάνω λέγοντας  :

---Δε μας θέλουν μία φορά αυτοί, δεν τους θέλουμε δέκα εμείς.

Αγέρωχος και ευθυτενής, όπως πάντα.

Τα χρόνια περνούσαν, έπαψα πια να έχω ενδιαφέρον να κάνω αυτό το ταξίδι στη γειτονική μας χώρα, διότι πέρα από την επιθυμία, υπήρχε και ένας φόβος. Άσε που στα αυτιά μου αντηχούσαν ακόμα τα λόγια του Μακαριστού Σεραφείμ.

 Παρενθετικά καταθέτω και ένα παρόμοιο περιστατικό με τον Μακαριστό. Με έβαλε κάποτε να αναζητήσω τις ρίζες μας, τις ρίζες των Τικαίων, να βρούμε την καταγωγή μας. Λέγαμε πως ίσως η καταγωγή μας είναι από την Ήπειρο, λόγω των κοπαδιών που είχαν οι παππούδες μας και εγκλωβίστηκαν στη Θεσσαλία, προσθετικά ενίσχυε αυτό και το δισύλλαβο επίθετό μας, αλλά είπαμε να έχουμε κάτι πιο έγκυρο και έτσι μου ανέθεσαν αυτό το έργο. Ψάχνοντας σε Δήμους και Ληξιαρχεία μετά από καιρό βρήκα στοιχεία της καταγωγής μας στο Συρράκο και η έρευνα φυσικά ήταν ακόμη στην αρχή. Ανακοινώνω στο Σεραφείμ τα αποτελέσματα και πως πρέπει να συνεχίσω. Μου λέει: «Κοίτα άστο, σταμάτα εκεί, μην είμαστε από τίποτα παραπάνω και βάλουμε μπελάδες…» Η ντομπροσύνη του αξέχαστη.

Όταν πέρυσι λοιπόν το καλοκαίρι του 2013 πληροφορήθηκα για την εκδρομή στην Αλβανία, δήλωσα αμέσως συμμετοχή. Όταν έχεις δίπλα σου Βελλαϊτες , φεύγει ο φόβος που με κυρίευσε όλα αυτά τα χρόνια. Όχι μόνον, αλλά κάναμε και την επιμνημόσυνη δέηση για τον παππού της συζύγου μου που σκοτώθηκε υπερασπιζόμενος το Ύψωμα 731.

Έγραψα αυτό το κείμενο, περισσότερο να ευχαριστήσω τον εμπνευστή αυτής της εκδρομής Λευτέρη Γείτονα και τους Συλλόγους Βελλαϊτών Ιωαννίνων και Αθηνών. Χωρίς αυτούς ίσως να κουβαλούσα έναν ανεκπλήρωτο στόχο μου. Τους ευχαριστώ απ’ την καρδιά μου